De LBBO heeft een nieuwe beroepsstandaard gelanceerd voor de Intern Begeleiders. Daarin zie je een voortgezette ontwikkeling van de beroepsgroep, mede door veranderende opvattingen over verantwoordelijkheden binnen de school op het gebied van onderwijskwaliteit. Zo blijft de IB’er enerzijds een gespecialiseerd professional op het gebied van zorgarrangementen, van de ondersteuningsstructuur op school en van de begeleiding van leerkrachten en pedagogisch medewerkers. Anderzijds wordt de IB’er – samen met de schoolleider – mede verantwoordelijk voor de onderwijskwaliteit binnen de school en voor de professionele ontwikkeling van teamleden.
Juist door deze accentverschuivingen ontstaat een nieuwe dynamiek in het MT en in het team. Ook de verhoudingen met de verschillende belanghebbenden wordt anders. Wat dat aan kennis en vaardigheden vergt en of dat bij jou past, met je eigen professionele identiteit, is de ontdekkingstocht van deze verkorte opleiding.

Van de deelnemers wordt verwacht dat zij zich inhoudelijk goed voorbereiden op deze vier bijeenkomsten en dat ze in een leerlogboek hun leerproces vastleggen.
 

Module 1: De nieuwe rollen van de intern begeleider als kwaliteitscoördinator

In de nieuwe beroepsstandaard voor de IB’er zijn drie rollen beschreven en uitgewerkt in competenties en functiebeschrijvingen: de leercoördinator, de zorgregisseur en de trendanalist.
Voor jou als IB’er kan dit veel betekenen: welke rollen vervul je nu al, welke activiteiten gaan je gemakkelijk af en welke zijn nog ‘te ontwikkelen’? En hoe kom je daar, op een manier die bij jou en je school past?

Inhoud van de module:

• Kennis en inzicht verdiepen op het gebied van:
  • Recente ontwikkelingen op het gebied van onderwijs, zorg en ondersteuning
  • Visie op de kwaliteit van het onderwijs in toekomstgericht perspectief
  • De ‘tandem’ IB’er – directie van de school in de structuur van de school
  • Competenties van de IB’er, toegespitst op de drie rollen als kwaliteitscoördinator.
     
• Persoonlijke reflectie op:
  • je drijfveren en ambitie tot verdere ontwikkeling als IB’er naar kwaliteitscoördinator
  • je ontwikkelidentiteit
  • je rolneming en competenties als IB’er (ten opzichte van de ontwikkeling naar kwaliteitscoördinator
  • je eigen professionele identiteit.
     

Module 2: De IB’er in de rol van leercoördinator

Als leercoördinator coördineer je binnen de school de processen op het gebied van onderwijskwaliteit en de professionalisering van leraren op dit gebied. Specifieke aandacht gaat dan uit naar de kwaliteit van het pedagogisch, organisatorisch en didactisch handelen. Leraren spelen in op de ontwikkeling van elke leerling en bieden hen de best mogelijke leeromgeving. Jij monitort dit en stimuleert de leraar om zich op deze terreinen verder te bekwamen. Uiteraard doe je dat in nauwe samenspraak met de directie die op school verantwoordelijk is voor de kwaliteit van het onderwijs en voor de professionele ontwikkeling van de teamleden.

Inhoud van de module:

• Kennis en inzicht verdiepen op het gebied van:
  • fasen van professionele ontwikkeling
  • het leren door professionals
  • observeren van de kwaliteit in de klas (standaarden van de onderwijsinspectie)
  • effectieve lesmodellen en werkwijzen
     
• Vaardigheden vergroten op het gebied van:
  • observeren van de pedagogisch-didactische afstemming door leraren
  • evaluatiegesprekken voeren met leraren
  • opbrengstgericht ontwikkelingsstimulering tijdens gesprekken
  • stimuleren van het lerend vermogen van leerteams (professionele leergemeenschappen).
     

Module 3: De IB’er in de rol van trendanalist

De trendanalist monitort de ontwikkeling van leerlingen door middel van groei- en trendanalyses, verdiepende observaties en andere vormen van praktijkonderzoek. De resultaten van dat onderzoek worden vervolgens vergeleken met de normen op het niveau van de school, de groep en de leerling. Hieruit komen nieuwe ambities voor de volgende werkperiode.
Je zult daarbij goed moeten samenwerken met de directeur die als eindverantwoordelijke voor de schoolkwaliteit de schoolambities in een levende visie en in plannen voor de school vertaalt. Bij de implementatie van die plannen werken de schoolleider en de IB’er ook nauw samen. Als ‘tandem’ zorg je er samen voor dat leraren zich eigenaar voelen van de kwaliteitscyclus waarin het monitoren, analyseren en evalueren van de opbrengsten van het onderwijs zeer belangrijk zijn.

Inhoud van de module:

• Kennis en inzicht verdiepen op het gebied van:
  • het volgen van de ontwikkeling van het kind op de gebieden kwalificatie, socialisatie en persoonsvorming
  • analyseren en evalueren van ontwikkelingsprocessen en -resultaten
  • de kwaliteitscyclus
  • handelingsgericht en opbrengstgericht werken
• Vaardigheden vergroten op het gebied van:
  • data-analyse naar aanleiding van toetsresultaten
  • triangulatie door combineren van kwantitatieve analyse en kwalitatieve observatie
  • voeren van evaluatiegesprekken
  • leiden van vergaderingen over (trend-)analyses.

Module 4: De IB-er in de rol van zorgregisseur

Als zorgregisseur coördineer en regisseer je de uitvoering van passend onderwijs. Dit betekent dat je de sociale kaart rond de school en in of rond het Kindcentrum kent. Je bent in staat om – binnen de afspraken van de school, de stichting en het samenwerkingsverband – onderwijsarrangementen mede te ontwerpen en zo nodig extern te initiëren. Daarvoor is een goede samenwerking met externe deskundigen en functionarissen, van het samenwerkingsverband, van Jeugdzorg en Jeugdhulpverlening nodig. Ook komen hier nogal wat formaliteiten aan bod waarin rechten en plichten, budgetten en procedures een rol spelen. Jij regisseert rond het individuele kind deze dynamische omgeving en ziet erop toe dat er zo effectief en efficiënt mogelijk wordt samengewerkt.

Inhoud van de module:

• Kennis en inzicht verdiepen op het gebied van:
  • het ondersteuningsprofiel van de school of het Kindcentrum
  • de sociale kaart in de regio
  • afspraken en procedures binnen de stichting en het samenwerkingsverband
  • inzetten van het sociale netwerk rond het kind
• Vaardigheden vergroten op het gebied van:
  • samenwerken met externe deskundigen
  • invloed uitoefenen
  • planvorming op leerlingniveau
  • planvorming in de zorgstructuur van de school.

Afronding

Je krijgt feedback op je leerlogboek en je presenteert je conclusies en plannen voor de school, die je in de loop van de opleiding hebt opgebouwd. Die presentatie gebeurt in een groep van vakgenoten en van schoolleiders, zodat je met elkaar feedforward ophaalt die van belang is voor de werking van de 'tandem' schoolleider-IB'er.